Jouw tweeling is even oud en even schattig, maar hun broer of zus vindt ze niet even leuk. Is een voorkeur hebben erg? TwinZine vraagt het psycholoog en tweelingmama Klaartje.
Het was een papa op Instagram die een poll had geplaatst met de vraag: Hoe erg is het dat er een behoorlijke voorkeur is voor 1 van de 2? We krijgen het er niet uit…’ De uitslag: 75 procent ‘niet erg’ en 25 procent ‘wel erg’. Voor de zekerheid deed ik ook een poll op het Instagramaccount van TwinZine, want onder mijn volgers zitten voornamelijk tweelingen en tweelingouders.
Mijn eerste vraag was: ‘Heeft/hebben je oudste(n) een voorkeur voor een van de tweeling?’ De uitslag van die poll was 48 procent ja en 52 procent nee. De tweede vraag was: ‘Is het erg als een oudste(n) een voorkeur heeft/hebben voor een van de tweeling?’ De uitslag van deze poll was slechts 14 procent ja en 86 procent nee. (Het gekke is dat ik sinds kort in mijn Instagram-archief niet meer terug kan zien hoeveel er is gestemd, maar het waren zeker meer dan 100 stemmen)
Een heel duidelijk ‘niet erg’ dus in dat laatste geval. Maar dat kun je natuurlijk zeggen, soms voelt het als tweelingouder anders. Ik sprak over dit onderwerp met Klaartje van Bureau Klaar. Zij is psycholoog, kindercoach en moeder van een tweeling (meisjes) en een zoon.
Het lijkt altijd een beetje een taboe om te praten over de een leuker vinden dan de ander, maar is het eigenlijk niet heel normaal dat er een lichte voorkeur bestaat?
,,Ik denk dat het in vrijwel elk gezin met meerdere kinderen aan de orde is. Je ontkomt er niet aan dat kinderen verschillend zijn en soms iets meer of juist minder naar elkaar toetrekken. Vaak gaat het in fases – je wordt allebei ouder en hebt in de ene levensfase meer of minder gemeen met elkaar – maar het kan natuurlijk zo zijn dat je sowieso niet heel veel raakvlakken hebt. Mijn broertje en ik zijn ook heel anders, ondanks dat we dezelfde ouders hebben en dezelfde dingen hebben meegemaakt in onze jeugd.”
Toch kan ik me voorstellen dat je als ouder met een ouder kind en een tweeling sneller denkt: je zusjes of broertjes zitten in precies dezelfde levensfase, dus waarom speel je dan meer met de en dan met de ander? Of waarom trek je de een altijd voor? Maar terwijl ik (Annemarie) bovenstaande vraag aan Klaartje stel, bedenk ik me meteen dat dat echt iets is wat je kunt denken, maar wat in de realiteit natuurlijk niet klopt. Mijn eeneiige meiden vind ik ook andere kinderen, ondanks hun (voor anderen) identieke looks. Mijn ene dochter lijkt meer op haar broer in hoe ze op bepaalde dingen reageert en daardoor botst ze als ze met z’n drieën spelen sneller met hem. Haar zus reageert juist heel anders en grote broer ervaart haar daardoor waarschijnlijk als relaxter. Bovendien uit zij altijd heel intens haar liefde voor haar omgeving, dus ook voor hem en dan smelt hij natuurlijk. Als ze met z’n drietjes spelen, gebeurt het dus weleens dat de zus die meer op hem lijkt eerder buiten de boot valt. Terwijl ik als moeder denk: nou ja, jullie zijn allebei lief en gevoelig, dus waarom werkt het niet?! Maar ja, daarom dus waarschijnlijk. En: opposites attract.
Het is misschien soms wel onhandig, met drie. Een tweeling heeft altijd elkaar en een oudere broer of zus moet daar dan maar tussen proberen te komen. Dat werkt vast makkelijker als je er eentje voor je wint toch?!
,,Drie is wel zo’n aantal waarbij er makkelijker eentje wordt buitengesloten. En natuurlijk is het vervelend als je kind daar verdrietig van wordt. Maar de vraag is: is dat wel echt zo? Het kan ook zijn dat een het juist prima vindt om wat voor zichzelf te doen. Dus kijk goed of het nodig is om er als ouder een probleem van te maken. Want als jij gaat doen alsof het heel erg is, gaat een kind het ook zo zien. Je kunt het ook positief benaderen. Ga iets samen met je kind doen of opper een andere speelafspraak.”
Kun je het ook voorkomen dat er een voorkeur ontstaat voor een van de tweeling?
,,Nee, absoluut niet. Het ligt echt aan de kinderen en misschien ook wel aan het moment. Het verandert wellicht weer naarmate ze ouder worden. Je kunt kinderen, zeker als ze elkaar iets minder liggen, wel spelenderwijs samen laten werken zodat ze elkaars leuke kanten ontdekken. Zonder ze te dwingen natuurlijk, want dat werkt averechts ”
De meeste mensen geven aan dat het ‘niet erg’ is als die voorkeur er is. Ben je het daarmee eens?
,,Zeker. Het is het leven. Het beeld dat iedereen binnen een gezin elkaar altijd even leuk moet vinden, is niet realistisch. En ook tweelingen bestaan uit twee verschillende individuen.”
Je hoeft dus niet te proberen om die voorkeur eruit te krijgen, maar kun je als ouder wel iets doen om de onderlinge band wat meer te stimuleren?
,,Dat kan. Ik heb zelf net een zoon gekregen en mijn dochters, vier jaar en twee-eiig, reageren allebei heel anders op ‘de baby’. De een wil haar broertje het liefst de hele dag knuffelen en verzorgen, de ander is daar niet zo gek op. Die wil gewoon met haar zus spelen. Ik verbied of verplicht niks, maar leg wel uit dat haar zus nu even niet wil spelen, maar de baby wil vasthouden. Natuurlijk zou ik wel een beetje bijsturen als ik zou zien dat er alleen nog maar oog is voor de baby en helemaal niet meer voor haar zus. Zo kun je zelf ook wat bijsturen als je ziet dat een van de tweeling er moeite mee heeft dat grote broer of zus continu voor de ander kiest. Het is belangrijk om als ouder mee te geven dat vriendelijk zijn naar anderen toe niet betekent dat je met iedereen vrienden moet zijn. En probeer eens van perspectief te veranderen door te vragen: ‘Hoe zou jij het vinden als jij niet mag meespelen?’ Of benoem juist wat ze met elkaar gemeen hebben.”
Klaartje Cuppen is kinderpsycholoog en samen met Jasper Laman – psycholoog en als coach gespecialiseerd in jongeren – eigenaar van Bureau Klaar. Ze zijn de trotse ouders van tweelingdochters en van een zoon. Klaartje en Jasper bieden hulp op maat aan kinderen. Neem even een kijkje op de website als je behoefte hebt aan meer informatie.
Lees ook: Waarom mensen je tweeling graag in een hokje stoppen (en hoe jij daarmee omgaat)
Foto: TwinZine
